Forum Evreni
Would you like to react to this message? Create an account in a few clicks or log in to continue.

Forum Evreni

Forum Adına Herşey
 
AnasayfaAnasayfa  AramaArama  Latest imagesLatest images  Giriş yapGiriş yap  Kayıt OlKayıt Ol  

 

 Altınordu Devleti (Altınorda)

Aşağa gitmek 
YazarMesaj
Admin
ADMİNİSTRATOR
ADMİNİSTRATOR
Admin


Mesaj Sayısı : 125
5 : 25725
Kayıt tarihi : 21/05/10

Altınordu Devleti (Altınorda) Empty
MesajKonu: Altınordu Devleti (Altınorda)   Altınordu Devleti (Altınorda) Icon_minitimePaz 23 Mayıs 2010 - 12:39

Altınordu Devleti (Altınorda)

Kıpçak hanlığı da denir.Doğu Avrupa'da Volga havzası ,Polonya'ya kadar Karadeniz'in Kuzeyi ,Batı Sibirya , Kuzey Türkistan'ı içine alan sahada hüküm süren Altınordu Türk Moğol Devleti 1224 te Batu Han tarafından kurulmuş,1481 de Ahmed Hanın 1481 de Aybekle yapılan savaşta ölmesi sonucu parçalanmıştır.

Cengiz Han, İrtiş Irmağı ile Balkaş gölünün batısında kalan toprakları (Cuci Ulus) kendisinden kısa bir süre önce ,1227 de ölen oğlu Cuci'nin oğullarından Orda ,Batı Sibirya'da Akordu'yu (Akorda) öbür oğlu Batu,Cuci ülkesinin batı yarısı sayılan Harizm ile Kıpçak Bozkırı'nda (Deşti Kıpçak) ,daha sonra Altınordu (Altınorda) adını alacak olan Gökordu'yu (Gökorda) kurdu.GÖkordu biçimsel olarak Karakurum'daki Moğol İmparatorluğu'na bağlı olmakla birlikte Sayın Han (İyi kalpli han) unvanıyla Batu tarafından yönetiliyordu.Ögedey döneminde (1227-1241) batıya yapılan seferin komutanlığına atanan Batu,Rusya'yı Novgorod'a kadar tahrip etti,Kiev'i aldı.Balkanlar'a kadar ilerledi,kurduğu saray kentini (Saray Batu,Astrahan yakınında) Kıpçak bozkırı ,orta ve aşağı idil ,Aral Gölü çevresi,Harizm Rus Knezlikleri Azerbaycan'a kadar Kafkaslar Lehistan ve Litvanya'nın Batı bölgelerini kapsayan ülkesinin başkenti yaptı.Batu'nun kardeşi Berke(1257-1267) yeni bir saray kenti (Saray Berke,Volgograd yakınında) kurdu.Güney Kafkasya ve Azerbaycan için İlhanlılar ile savaştı.Hulagu'yu yendiİlhanlılar 'a karşı Memluklular ile anlaştı.İlhanlı hükümdarı Abaka Han'a karşı düzenlediği sefer sırasında yolda öldü.Mengü Temur (1267-1280) Memluk sultanı ile ilişkileri sürdürdü.bu dönemde Bu dönemde Berke'nin yeğeni emir Nogay'ın nüfuzu arttı.Töde Mengü (1280-1287) ve Tala Buğa (1287-1290) Nogay'ın baskısı altında hüküm sürdüler Sonunda tahta çıkardığı Tokta (1290-1313) Nogay ile mücadeleye girişti ve onu öldürdü.Özbek Han (1313-1341) ,Berke döneminde yayılmaya başlayan müslümanlığı resmi din durumuna getirdi.Altınordu'nun başkentini ,Saray Berke'ye taşıdı. Canı Bek'in (1341-1357) öldürülmesine neden olan iç ayaklanmalar Altınordu'yu zayıflatmaya başladı 1360-1380 arasında ondört han değişti;Litvanya ayaklandı,Podolya Altınordu 'dan koptu.Kıpçak Bozkır'ının batı kesiminde yer yer tatar beylikleri ortaya çıktı Ayaklanan Mamay Mirza ,İdil ve Özi (Dniepr) arasını egemenliği altına aldı.Özbek Han'ın oğullarından birini Han ilan etti.Moskova Knez'i Dimitiry Donskoy ,Mamay Mirza'yı KulilKovo Meydan Savaşı'nda YENDİ (1380).Bu karışıklıklardan yaralanan Akordu Hanı Toktamış ,Altınordu hanlığını ele geçirmeyi başardı.Böylece akordu ve Altınordu'yu bir han yönetiminde birleştirdi.Toktamış Altınordu'yu bir kez daha önemli bir güç durumuna getirdi.Moskova 'yı yağmaladı;her biri bağımsızlık peşinde koşan emirlere yetkesini kabul ettirdi.Ancak Timur ile mücadeleye girişmesi Altınordu'yu kolay kolay kendisini toparlayamayacak biçimde sarstı.Timur Toktamış'ı saray'dan kaçmak zorunda bıraktı.saray dahil bir çok kenti yakıp yıktı.timur'un Altınorud tahtına çıkardığı Timur Kutluk'un (1395-1400) koruyucusu Edige Mirza ,İktidarın gerçek sahibi durumuna geldi.Tahtını yeniden ele geçirmeye çalışan toktamış'a yardım eden Litvanya kralını yendi (1399)Ruslar'ı yenerek boyu eğmeye zorladıEdige'nin Toktamış'ı oğullarından Kerim Berdi ile yaptığı savaş sırasında ölmesinden (1419) sonra Altınordu'nun dağılam süreci hızlandı.Uluğ Muhammet (1419-1420-1427-1433) Akordu kolundan Barak tarafından tahtından uzaklaştırıldı.Daha sonra tahtını ele geçirdiyse de Ediga Mirza'nın oğullarının baskısı karşısında Kırım' a çeklmek zorunfa kaldı.Burada da tutunamayarak Orta İdil bölgesinde Kazan Hanlığı'na kurdu.(1437) Kırım'da HAcı Giray Altınordu'dan ayrıldı (1442 den önce) Ayrıca Saray üzerinde iddiası olan Toktamış 'ın torunu Seyyit Ahmet,1433 ten beri Ukrayna'da bağımsız hareket etmekte idi Ahmet Han (1465-1481),Altınordu daki karışıklıklardan yararlanarak bağısızlığını ilan eden İvan lll e karşı Lehistan -Litvanya ile anlaştı.1480 de Moskova üzerine bir sefer düzenlediyse de sonuç alamadı.bu arada başkenti Saray ,Moskova'nın müttefiki Kıırm Hanı tarafından yağmalandı.Ahmet Han'ın öldürülmesinden sonra oğulları arasında taht kavgası başladı.Sonunda Kırım Hanı Mengli Giray ,Ahmet Han'ın oğullarından Şeyh Ahmet 'i bozguna uğratarak Altınordu devletine son verdi(1502).Altınordu devletinin dağılmasından sonra Kırım ,Kazan ,Astırhan,(Astrahan) Sibir ve Nogay hanlıkları ortaya çıktı.
Başlangıçta bir Moğol devleti olarak ortaya çıkan Altınordu,üzeinde kurulduğu bölgede yaşayan Kıpçak,Kuman Türkleri'nin etkisiyle Türkleşti.Moğol dili Altınordu da Moğollar'ın egemenliğindeki başka yerlere göre daha çabuk kayboldu.Altınordu hanları bir süre sonra "Kıpçak hanları" diye anılmaya başlandı.Özbek Han'dan başlayarak bütün Altınordu hanları müslümandılar.Altıordu devleti,Anadolu ve Memluklular ile önemli ticari ilişkiler kurdu.Kürk ,deri,balmumu,kereste ve tutsaklar Altınordunun başlıca dışsatım mallarıydı.Bunların taşınmasında idil ve Kırım'daki ,Kefe (Feodosia) Sudak (Suğdak) Kerç limanlarından yararlanılıyordu.Ruslar ikiyüzelli yıl kadar Altınordu egemenliğinde yaşadılar ve bu durum Rusya Tarihinde derin izler bıraktı.Altınordu'nun bağlısı durumundaki knezler unvanını Altınordu hanlarından alıyorlardı ve ağır haraçlar ödemek zorundaydı.Bununla birlikte Altınordu'nun Ortodoks kilisesi'ne tanıdığı dokunulmazlık sayesinde Ruslar direniş ve kurtuluş eylemlerini örgütleyebildiler.
Cengiz Han'ın büyük oğlu Cuci Han'ın fethettiği bölgelerden batıya doğru ilerlemeyi sürdüren oğlu Batu Han bu topraklarda yaşayanlara "Cuci Ulusu" adını verdi.Daha sonra da Altınordu adını alan devletin sınırları ,bütün Kafkasları ve batıda bugünkü Polonya topraklarına kadar geniş bir alanı kapsıyordu.Batu Han'ın ölümünden sonra başa geçen Berke Han'ın İslam dini'ni benimsemesine karşın,daha sonra gelenler onu izlemediler.Yine de halkın büyük çoğunluğu müslüman oldu.Sonunda Özbek Han (1312-1342) döneminde islamlık devlet dini oldu.1350 de Berdibek Han'ın ölümüyle iktidar kavgaları başladı.Toktamış Han devletin birliğini yeniden sağladıysa da 1481 yılına kadar çeşitli karışıklıklar devam etti.Bu tarihte,Ahmet Han ölünce oğulları arasında başlayan kavga Altınordu Devleti'nin parçalanmasına ve giderek yok olmasına neden oldu.
Altınordu Devleti ordu düzeni ,devlet örgütü vergi sistemi vb.özellikleriyle kendinden sonra aynı topraklarda kurulan devletleri derinden etkiledi.
Sayfa başına dön Aşağa gitmek
http://forumevreni.hareketforum.com
 
Altınordu Devleti (Altınorda)
Sayfa başına dön 
1 sayfadaki 1 sayfası
 Similar topics
-
» Uygur Devleti
» Gazneliler Devleti
» Göktürk Devleti
» Osmanlı Devleti Yükseliş Dönemi
» Osmanlı Devleti Kuruluş Dönemi

Bu forumun müsaadesi var:Bu forumdaki mesajlara cevap veremezsiniz
Forum Evreni  :: Eğitim Öğretim :: Tarih-
Buraya geçin: